8 huis-tuin-en-keukenprincipes bij angst...
Angst is nuttig maar kan ons ook in de weg staan om te genieten of om datgene te doen wat we willen. Door de ontwikkeling van onze hersenen is ons denkvermogen gegroeid en zijn we in staat tot grote daden. Tegelijkertijd worden we gehinderd door irrationele angsten met een primitieve oorsprong die zich niet gemakkelijk laten wegpoetsen. Hoe hanteer je angstgevoelens? Psychologie in een notendop aan de hand van een paar 'huis-tuin- en keukenprincipes':
1. Aanvaard je angst als een gegeven:
Treed je angst met open vizier tegemoet. Wat je er ook van vindt, de angst is er. Herken en érken je angst in plaats van ertegen te strijden. Probeer je mild op te stellen ten aanzien van je eigen angst. Houd jezelf tegelijkertijd voor dat je het aankunt.
2. Leer je 'gedachtenriedeltjes' kennen:
Overtuigingen en gedachten beïnvloeden je gemoedstoestand. Een mens heeft dagelijks tienduizenden gedachten. Naast functionele gedachten zit daar een hoop flauwekul bij die je aan je voorbij kunt laten gaan. Neem je gedachten waar, leer ze kennen en op waarde schatten. Tip van cabaratiere Paulien Cornelisse: neem de gedachten die je hebt tussen 9 uur 's avonds en 8 uur 's ochtends niet serieus (wacht tot je goed uitgerust bent).
3. Onderzoek de fysieke gewaarwordingen van je angst:
Angst en paniek gaan gepaard met heftige fysieke gewaarwordingen (verhoogde hartslag, hyperventilatie, trillen, duizeligheid, etc.). Je lichaam reageert adequaat op het alarmsignaal ook al is het vals alarm. Deze gewaarwordingen zijn ongevaarlijk. Leer deze fysieke gewaarwordingen kennen zodat ze je niet meer ongerust maken. Dat kun je doen door ze bewust op te roepen. Ga een aantal minuten hyperventileren of loop de trap tienmaal op en af (niet doen als je een zwak hart hebt). Wat je dan voelt heeft veel gemeen met de fysieke gewaarwordingen van angst. Train jezelf zodanig dat je de fysieke gewaarwordingen kunt ervaren zonder er angstig van te worden. Meditatie- en mindfulnes technieken kunnen heel nuttig zijn om 'vriendjes' te worden met lichamelijke gewaarwordingen, emoties en gedachten.
4. Construeer het verhaal rondom je angst:
Als je de achtergrond van je angst kent geeft dat houvast. Het neemt je angst niet weg maar stemt je wel milder naar jezelf. Dus schrijf je eigen verhaal, eventueel samen met een psycholoog.
5. Zorg dat je veerkracht goed is:
Als je veerkracht goed is zal je angstniveau minder oplopen en kun je angstgevoelens beter hanteren. Vergelijk het met je auto (oneerbiedig, dat geef ik toe): Goed onderhouden zal je auto de strenge winter beter doorstaan. Overbelasting kan leiden tot angst- en paniekaanvallen. Dus houd je veerkracht op peil met behulp van gezonde leefregels (je weet wel).
6. Daag jezelf uit:
Vraag jezelf af wat je geneigd bent te vermijden en of dat gezond is. Zoek situaties waar je angst voor hebt op. Risico's nemen hoort erbij, onder het motto 'niet durven, wél doen!' Exposure is één van de best werkzame elementen uit de psychologie. Wees je bewust van bepaalde gedragspatronen en doorbreek die stapsgewijs. Stel concrete, haalbare doelen.
7. Lach om jezelf:
Gevoel voor humor kan een machtig instrument zijn om je angstgevoelens te hanteren. Met humor en zelfspot relativeer én normaliseer je angstgevoelens zodat de scherpe kantjes eraf gaan. Een mens is tenslotte niet meer dan een doorontwikkeld dier dat zich op gebrekkige wijze door het leven worstelt. Neem nog een beetje angst en twijfel mee het graf in.
8. Blijf trouw aan jezelf:
Beïnvloed wat je kunt en aanvaard je grenzen. Vermijding hoeft niet ongezond te zijn, al verkondigen psychologen vaak anders. De volgende vraag kan helpen om de grens te bepalen tussen gezonde en ongezonde vermijding: zorg je goed voor jezelf of doe je jezelf tekort? Veel wijsheid gewenst. Wil je meer weten over emoties, gedrag en overtuigingen?
Zie ook de blogs:
Is het raadzaam om naar je gevoel te luisteren? Dat hangt er maar van af...