Vijf tips bij onzekerheid
Ik wil van mijn onzekerheid af’ is een veelgehoorde uitspraak. Die wens kan ik me voorstellen. Onzekerheid wordt ervaren als een hinderlijk trekje. Het is niet sexy en op Facebook scoren we er niet mee. Toch kennen veel mensen gevoelens van onzekerheid. Blijkbaar is het een normale menselijke eigenschap die tot op zekere hoogte functioneel is. Zelfvertrouwen en onzekerheid kunnen niet zonder elkaar bestaan. Talloze zelfhulpboeken overladen ons met adviezen en beloven ons rust en zelfvertrouwen. Is dat nuttig? Heeft onzekerheid ook positieve kanten? Hoe kunnen we het beste omgaan met onzekerheid? In tegenstelling tot de schrijvers van deze zelfhulpboeken ga ik je géén oplossing bieden (daarom verdien ik ook een stuk minder). Wel vijf tips van een ervaringsdeskundige...
ONZEKERHEID HANTEREN
Onzekerheid is een psychisch fenomeen dat, emotioneel gezien, gerelateerd is aan angst. Het is een normale menselijke eigenschap die ons behoedt voor zelfoverschatting. Onzekerheid kan verschillende oorzaken hebben waar ik nu niet verder op zal ingaan. Interessanter is: Hoe kunnen we op een gezonde wijze omgaan met onzekerheid?
1) Houd de nuances in het oog
Onzekerheid is gekoppeld aan bepaalde situaties. Je voelt je niet voortdurend onzeker. Bij het schrijven van dit stukje voel ik me zeer comfortabel, als ik het morgen voor een groot publiek moet presenteren word ik al iets onrustiger. Bombardeer jezelf niet tot een onzeker persoon. Dat is karaktermoord waar je niet mee geholpen bent. Het is ook niet waar. Houd jezelf voor dat je bepaalde situaties met zelfvertrouwen tegemoet treedt en andere niet. Focus vooral op je kwaliteiten en sterke kanten. Zeg je vaak tegen anderen dat je zo onzeker bent? Niet meer doen. Door het uit te spreken ga je het steeds meer geloven en maak je het tot een identiteit.
2) Label je onzekerheid anders
Beschouw je onzekerheid als een mogelijkheid om te leren. Het is een gezond signaal dat de basis kan zijn voor gedragsverandering. Probeer je eigen onzekerheid met enige humor en zelfspot te aanschouwen. Gebruik metaforen of maak een cartoon waarin je jezelf met zelfspot van een afstandje bekijkt. Want zeg nu zelf, we maken allemaal wel eens een blunder of stappen voor de zoveelste keer in onze bekende valkuil. Worden we een leuker mens als er geen spoortje onzekerheid in ons valt te ontdekken?
3) Koester de voordelen van onzekerheid
De 'omdenker van de dag' is zeer toepasselijk en wil ik je niet onthouden: ‘De meest effectieve manier om een probleem op te lossen is om er niet langer een probleem van te maken’. Onzekerheid heeft ongekende voordelen! 'Onzekere mensen' staan vaak open voor feedback en zijn leerbaar. Ze werken hard, zijn betrouwbaar, bereiden hun zaakjes goed voor, zoeken de samenwerking en nemen verantwoordelijkheid voor hun eigen gedrag. Met dank aan David Plaut die het helder verwoordt in zijn uitstekende blog ‘vier redenen waarom de onzekere sollicitant de voorkeur verdient’.
4) Stel je verwachtingen bij
Onzekerheid wordt gevoed door hoge verwachtingen die mensen hebben. In deze tijd waarin jonge hoogopgeleide professionals geloven dat het leven maakbaar is ligt de lat hoog. Succes is de norm en als je faalt heb je het aan jezelf te danken. Onrealistische verwachtingen werken verlammend en kunnen leiden tot (faal-)angst en onzekerheid. Vergelijk jezelf eens met een voetballer. Moet jij een Messi zijn? Of een goede spits én verdediger tegelijk? En altijd in topvorm? Word wakker! De werkelijkheid is dat de meesten van ons qua prestaties behoren tot de grote groep middelmatigen. Teleurstellend? Je bent wel uniek, voeg ik er dan troostend aan toe...
5) Daag jezelf uit
Genoeg gerelativeerd. Onzekerheid kan hinderlijk zijn en dat wil je veranderen. Dat doe je door jezelf bloot te stellen aan situaties die je moeilijk vindt. Dat kost moeite en wellicht neemt de onzekerheid op de korte termijn toe. Wanneer je volhoudt en oefent zal het beter gaan. Stel jezelf haalbare doelen zodat je de kans hebt om succeservaringen op te doen. Vraag feedback aan anderen en leer van je ervaringen. Focus zoveel mogelijk op datgene wat beter gaat. Houd nog een beetje onzekerheid over, dat is namelijk heel gezond...
Lees meer over dit onderwerp:
Drie tips om je staande te houden in deze gepassioneerde samenleving...